Δευτέρα, Οκτωβρίου 09, 2006

Οι νέοι ακανόνιστοι δορυφόροι των αερίων γιγάντων



Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΩΝ

Τα νέα υπερσύγχρονα τηλεσκόπια Subaru και Keck του όρους Mauna Kea της Χαβάης, με κάτοπτρα 8.2μέτρα και 10μέτρα αντίστοιχα έχουν δώσει στους αστρονόμους την δυνατότητα να εντοπίσουν τα τελευταία χρόνια ένα πλήθος από νέα μικρά ουράνια σώματα-δορυφόρους σε ακανόνιστη τροχιά γύρω από τους αέριους γίγαντες, Δία, Κρόνο, Ουρανό, και Ποσειδώνα.
Οι νέοι δορυφόροι καλούνται από τους αστρονόμους ως μη-κανονικοί "irregulars" λόγω της ασυνήθιστης υψηλά ελλειπτικής και μεγάλης κλίσης τροχιάς τους αλλά και λόγω της ανάδρομης κίνησης τους γύρω από τον κεντρικό πλανήτη σε σχέση με τους κανονικούς μεγάλους δορυφόρους.
Το μέγεθος τους είναι μικρό και κυμαίνεται από λίγες δεκάδες χιλιόμετρα τον μεγαλύτερο έως περίπου 4 χιλιόμετρα τον μικρότερο.
Είναι εξαιρετικά αμυδροί και για όσους γνωρίζουν από αστρονομία θα προσέξουν το φαινόμενο μέγεθος λαμπρότητας το οποία φτάνει μέχρι και mag.25 στους πιο αμυδρούς!!! (όταν για παράδειγμα και με ένα αρκετά καλό ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο και πάλι δυσκολεύετε κανείς τρομερά να δει σώματα που έχουν mag. μεγαλύτερο από 10...)

Παρακάτω είναι ο ορισμός του "irregular" δορυφόρου
http://en.wikipedia.org/wiki/Irregular_satellite

ΕΔΩ θα δείτε μια εκπληκτική αναπαράσταση των irregular δορυφόρων του Κρόνου. Προσέξτε ότι συνωστίζονται σαν σμήνος γύρω από τον γίγαντα πλανήτη σε σχετικά μεγάλες αποστάσεις από το κέντρο. Η κόκκινη κυκλική μικρή τροχιά στο κέντρο είναι του Τιτάνα, κανονικού μεγάλου δορυφόρου του Κρόνου.

Παρακάτω θα βρείτε μεγάλο όγκο πληροφοριών για τους δορυφόρους του ηλιακού συστήματος, τους αριθμούς των γνωστών μέχρι στιγμής δορυφόρων καθώς και όλες τις νέες ανακαλύψεις. (Ανανεώνεται τακτικά)
http://www.ifa.hawaii.edu/~sheppard/satellites/

ΕΔΩ είναι ο αναλυτικός πίνακας όλων των δορυφόρων του Κρόνου που έχουν ανακαλύψει οι αστρονόμοι μέχρι στιγμής. Συμπεριλαμβάνονται και οι νέοι irregular που ανακαλύφθηκαν το 2006.
Οι irregular δορυφόροι που ανακαλύφθηκαν από το 2000 μέχρι σήμερα γύρω από τον Κρόνο αριθμούν σε 36 σώματα με τον μεγαλύτερο, τον Phoebe να έχει μέγεθος 240 χιλιόμετρα. (Οι μικρότεροι δεν ξεπερνούν τα 4 χιλιόμετρα διάμετρο, με μέγεθος λαμπρότητας mag.25!)

ΕΔΩ θα βρείτε μια πρόσφατη εκπληκτική φωτογραφία απο το Cassini ενός από τους μεγάλους irregulars του Κρόνου, τον Phoebe. Όπως βλέπετε δεν υπάρχει κάτι το αφύσικο ή τρομερά παράξενο. Πρόκειται για ένα φυσικό δορυφόρο, αστεροειδή (ή κοινώς "διαστημικό βράχο") ο οποίος αιχμαλωτίστηκε σε τροχιά γύρω από τον Γίγαντα Πλανήτη. Συμπληρωματικά να αναφέρουμε εδώ ότι η τρέχουσα θεωρία για τους irregular δορυφόρους είναι αυτή της βαρυτικής "προσέλκυσης" από τα ισχυρά βαρυτικά πεδία των αέριων γιγάντων στις απαρχές του σχηματισμού του ηλιακού συστήματος.

Η ΟΕΑ στα κείμενα της ισχυρίζεται ότι υπάρχουν 360 νέοι δορυφόροι γύρω από τον Κρόνο.
Οι αστρονόμοι όμως έχουν ανακοινώσει μέχρι στιγμής μόνο 36. (λείπει συνεπώς ένα μηδενικό)

Η ΟΕΑ επίσης ισχυρίζεται ότι αυτοί οι δορυφόροι έχουν αναλυθεί φασματοσκοπικά και η ανάλυση τους (υποτίθεται ότι) δείχνει κράμα τιτανίου! (άρα υπονοεί ότι είναι τεχνητοί)

Ας δούμε όμως τι μας απάντησε ο κ.David Jewitt αστρονόμος του πανεπιστημίου της Χαβάης και επικεφαλής της ομάδας που ανακάλυψε τους νέους δορυφόρους.
(Η ερώτηση ήταν αν έχει ακούσει τυχόν αναφορές για φασματοσκοπική ανάλυση που δείχνει κράματα τιτανίου, και αν η επιστημονική ομάδα γνωρίζει πραγματικά τη σύσταση τους)

David Jewitt:
"Δεν άκουσα πουθενά τέτοιες αναφορές. Ουσιαστικά δεν έχουμε πληροφορίες σχετικά με την σύσταση των ακανόνιστων(irregular) δορυφόρων. Πολλοί από αυτούς είναι όμως εξαιρετικά σκοτεινοί , γεγονός το οποίο δεν είναι συνεπές με το κράμα τιτανίου. Μου ακούγεται σαν βλακώδης φήμη (αυτές οι αναφορές).."

Σε ερώτηση γιατί δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί φασματοσκοπική ανάλυση πάνω τους (ώστε να μάθουμε την σύσταση τους) η απάντηση του ήταν η εξής:
"Kυρίως διότι είναι εξαιρετικά αμυδροί. Οι πιο φωτεινοί από αυτούς εμφανίζονται φασματοσκοπικά "άχρωμοι" (δηλαδή δεν μας δίνουν στοιχεία χημικής σύστασης)"

Η προσωπική σελίδα του αστρονόμου David Jewitt. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για τυχόν επιπλέον ερωτήσεις σχετικά με τους νεοανακαλυφθέντες δορυφόρους:
http://www.ifa.hawaii.edu/~jewitt/HomeSite/Home.html

Αυτούσια η απάντηση στα Αγγλικά:
"I haven't heard such reports. We have essentially no information about the makeup of the irregular satellites.Many of them are very dark, though, which doesn't seem consistent with titanium alloy. Sounds like a dumb rumor to me."
"They're too faint, mostly. The brighter ones appear spectrally featureless."