Ο Γαλιλαίος και ο Τζορντάνο Μπρούνο είναι σύμβολα, μάρτυρες του αγώνα της ελεύθερης σκέψης εναντίον του σκοταδισμού και του θρησκευτικού δογματισμού, αλλά η τραγική θέση που είχε ο ελληνισμός, η επίστημη, ο πολιτισμός και η ελεύθερη αδογμάτιστη σκέψη γενικότερα κατά την σκοταδιστική περίοδο του μεσαίωνα φαίνεται και από τις παρακάτω χαρακτηριστικές περιπτώσεις.
- Ο Αμβρόσιος (Ambrosius, 339-397), επίσκοπος Μεδιολάνου (σήμερα: Μιλάνο), ισχυρός παράγων του εκκλησιαστικού μηχανισμού και άγιος όλων των χριστιανικών δογμάτων, κήρυσσε ότι η επιστήμη ήταν ενάντια στο θεό (deus maiestatis) και μόνο τα ιερά βιβλία του χριστιανισμού περιείχαν την αλήθεια.
- Με νόμο του έτους 385 (Θεοδοσιανός Κώδιξ 9.16.12) καλούνται όλοι οι Μαθηματικοί (Mathematici) της Αυτοκρατορίας, είτε να μεταβούν σε διαρκή εξορία, είτε να παραδεχτούν τις «αμαρτίες» τους και να εκχριστιανιστούν.
- Ο εκκλησιαστικός πατέρας Αυγουστίνος (Aurelius Augustinus, 354-430), επίσκοπος Ίππωνος της Λιβύης, επίσης άγιος όλων των χριστιανικών δογμάτων, έγραφε ότι οι «μηχανικές τέχνες» δεν ήταν χρήσιμες σε ένα χριστιανό, τα μαθηματικά ήταν «επικίνδυνα» και η ενασχόληση με την ποίηση «αμαρτία».
- Στην οικουμενική σύνοδο της Εφέσου το έτος 431, δίνεται το σύνθημα για προβάδισμα της πίστης έναντι της λογικής: «... πίστευε τώ θαύματι καί μή ερεύνα λογισμοίς τό γενόμενον... »
- Στον Ιουστιν. Κώδικα, Ι 1.3 και στα Βασιλικά, βιβλίον Α΄, τίτλος Α΄, διάταγμα γ΄ επιτάσσεται το κάψιμο των βιβλίων του Πορφύριου Μάλχου (3ος αιώνας μ.Χ.) και άλλων: «Θεσπίζομεν, πάντα όσα Πορφύριος υπό της εαυτού μανίας ελαυνόμενος ή έτερός τις κατά της των Χριστιανών ευσεβούς θρησκείας συνέγραψε, παρ' οιωδήποτε ευρισκόμενα πυρί παραδίδοσθαι. Πάντα γαρ τα κινούντα τον θεόν εις οργήν συγγράμματα και τας ψυχάς αδικούντα, ουδέ εις ακοάς ανθρώπων ελθείν βουλόμεθα.»
- Tο έτος 1082 καταδικάστηκε στην Κων/πολη από τον πατριάρχη Ευστράτιο Γαρίδα ο «ύπατος των φιλοσόφων» Ιωάννης Ιταλός με έντεκα αναθέματα σε υποχρεωτικό μοναστικό εγκλεισμό, με το σκεπτικό ότι ο Ιταλός ήταν: «Ελληνόπληκτος και δαιμονόπληκτος στασιαστής κατά της Νέας Ρώμης» και διέδιδε: «... μακάβριες διδασκαλίες των Ελλήνων (Πλάτωνα και Νεοπλατωνικών) σε σχέση με την ψυχή, τη μετεμψύχωση, το σώμα, με το οποίο θα αναστηθούν οι άνθρωποι κατά τη δεύτερη παρουσία, τήν άρνηση του εκκλησιαστικού δόγματος ότι το σύμπαν δημιουργήθηκε εκ του μηδενός...»
- Το έτος 1163 απαγορεύει ο πάπας Αλέξανδρος ΙΙΙ σε όλους τους κληρικούς τη μελέτη της Φυσικής.
- Ο Θωμάς Ακινάτης (Thommaso d' Aquino, 1225-1275), εκκλησιαστικός φιλόσοφος που αξιοποίησε τα κείμενα του Αριστοτέλη για την καθολική διδασκαλία, δηλώνει ότι «Η αναζήτηση γνώσης είναι αμαρτία, όταν δεν αποβλέπει στην αναζήτηση του θεού.»
- Το έτος 1380 απαγορεύει το αρμόδιο όργανο για την παιδεία στη Γαλλία κάθε ενασχόληση με τη Χημεία, ύστερα από εντολή του πάπα Ιωάννη XXII.
- Ο Γεώργιος Σχολάριος, μετέπειτα υπότουρκος πατριάρχης Γεννάδιος, γράφει στον κυβερνήτη της Πελοποννήσου πώς να τιμωρεί μέχρι θανάτου τους Ελληνιστάς - προφανώς αυτούς που μελετούσαν τα αρχαιοελληνικά φιλοσοφικά και λογοτεχνικά κείμενα: «... τους γουν δυσσεβείς και αλάστορας Ελληνιστάς και πυρί και σιδήρω και ύδατι και πάσι τρόποις εξαγάγετε τής παρούσης ζωής ... ράβδιζε, είργε, είτα γλώτταν αφαίρει, είτα χείρα απότεμνε καν και ούτω μένη κακός, θαλάττης πέμπε βυθώ.»
Όλοι οι συνειδητοποιημένοι πολίτες του κόσμου δεν πρέπει πότε να ξαναεπιτρέψουμε να συμβούν αυτά τα λάθη που γύρισαν την ανθρωπότητα και τον παγκόσμιο πολιτισμό αιώνες πίσω...
